Utarakingiwe Covid-19 ntiyemerewe gukandagiza ikirenge muri Ghana #rwanda #RwOT

webrwanda
0

Ghana irimo gushyiraho zimwe mu ngamba za mbere zikaze cyane ku isi zijyanye n'ingendo muri iki gihe cy'icyorezo cya Covid, ibuza umuntu mukuru wese utarakingiwe kwinjira muri icyo gihugu guhera ku wa mbere.

Nta mahitamo ahari yo kwishyira mu kato.

Abanya-Ghana n'abafite ibyangombwa byo gutura muri Ghana bari mu mahanga ntibarebwa n'izo ngamba mu gihe cy'ibyumweru bibiri, ariko bizaba ngombwa ko bakingirwa Covid bakigera ku kibuga cy'indege.

BBC yatangaje ko abategetsi bavuga ko bahangayikishijwe no kuba abanduye bakwiyongera cyane mu gihe cy'iminsi mikuru yo mu mpera y'umwaka.

Ibindi bihugu byinshi byirinze kubuza ingendo burundu ku batarakingiwe babigeramo, urugero ni nk'ibihugu bigize umuryango w'Ubumwe bw'Uburayi (EU/UE) na Leta Zunze Ubumwe z'Amerika.

Imipaka ya Ghana yo ku butaka no mu mazi irafunze ku bagenzi kuva ingamba zo kwirinda Covid zashyirwaho bwa mbere mu ntangiriro y'iki cyorezo.

Hamwe n'izo ngamba nshya, abategetsi ba Ghana bazanakomeza gusaba ko abagera mu gihugu bagaragaza icyemezo cya PCR cyuko nta Covid bafite.

Abanya-Ghana bose bava mu gihugu cyabo n'indege na bo bagomba kuba barakingiwe byuzuye.

Ibi bivuze ko Umunya-Ghana ubu utarakingirwa ariko agakingirirwa ku kibuga cy'indege byamusaba gutegereza kugeza abonye urukingo rwa kabiri, mbere yuko ashobora kwinjira mu ndege agakora urugendo, keretse abonye urwa Johnson & Johnson rutangwa inshuro imwe.

Umugore urimo gukingirwa muri Ghana

Ishami ry'umuryango w'abibumbye ryita ku buzima (OMS/WHO) ritanga inama yuko habaho igihe cy'ibyumweru biri hagati y'umunani na 12 hagati yo gufata doze ya mbere na doze ya kabiri y'urukingo rwa AstraZeneca, ndetse n'iminsi iri hagati ya 21 na 28 hagati ya doze ya mbere n'iya kabiri y'urukingo rwa Pfizer. Inkingo za Moderna na Sputnik V na zo zisaba ko hatangwa doze ebyiri zazo kugira ngo umubiri ugire ubwirinzi bwuzuye.

Gukingira bigiye kongerwa

Abategetsi bo muri Ghana batewe impungenge n'icyiciro gishya cy'ubwandu butewe n'ubwoko bushya bwa Covid yihinduranyije bwa Omicron mu bagenzi baturutse mu mahanga.

Mu itangazo, Patrick Kuma-Aboagye ukuriye ikigo cy'ibikorwa by'ubuvuzi mu gihugu cya Ghana Health Service, yagize ati:

'Ubwiyongere bwitezwe mu gihe cy'iminsi mikuru busaba ko hagira ibikorwa mu buryo bwihutirwa mu kwirinda kwiyongera cyane kw'abanduye Covid-19 muri Ghana'.

Yavuze ko mu byumweru bibiri bishize, abasanzwemo Covid ku kibuga mpuzamahanga cy'indege gikoreshwa cyane muri Ghana cya Kotoka, bihariye hafi 60% by'abanduye Covid bashya bose babonetse mu gihugu.

Izi ngamba nshya zo kwirinda Covid zakiriwe mu buryo butandukanye mu Banya-Ghana, bamwe barazishyigikiye mu gihe abandi bavuga ko abantu bakwiye kugira uburenganzira bwo guhitamo, nkuko bivugwa n'umunyamakuru wa BBC Favour Nunoo uri mu murwa mukuru Accra.

Mu gihe mu gihugu muri rusange hari umubare muto w'abanduye Covid, Abanya-Ghana benshi ntibahangayikishijwe cyane n'iki cyorezo, rero ntibiyumvamo ko bategetswe kwikingiza, nkuko umunyamakuru wacu akomeza abivuga.

Abatageze ku 10% by'abaturage ba Ghana ni bo kugeza ubu bamaze gukingirwa â€" ku ruhande rumwe bitewe n'inkingo zari zidahagije mu gihugu kugeza mu gihe cya vuba aha gishize.

Avugana n'ikiganiro cyo kuri radio cya BBC Focus on Africa, Bwana Kuma-Aboagye yamaganye impungenge z'abatashaka kwikingiza.

Yagize ati: 'Nufata icyemezo cyo kuza, ubwo bivuze ko ushaka gukingirwa'.

Yongeyeho ko mu nkubiri iherutse y'ubwandu bwa Covid, abarenga 90% by'abanduye bikaba ngombwa ko bashyirwa mu bitaro bari abatarakingiwe.

Mu kwezi kwa mbere abategetsi muri Ghana barateganya kongera ibikorwa byo gukingira abaturage, ku bakozi ba leta, abanyeshuri n'abakora mu bikorwa by'ubuvuzi bikaba itegeko kwikingiza, nkuko bitangazwa n'ibiro ntaramakuru Reuters.

Inyandiko z'inzira zuko umuntu yakingiwe (vaccine passports) zizanasabwa kugira ngo umuntu yinjire ahateranira abantu benshi nko mu tubyiniro no ku bibuga by'imikino.

Kuva iki cyorezo cyatangira, Ghana imaze gutangaza abantu 131,246 banduye Covid n'abo yishe bagera ku 1,228.

iriba.news@gmail.com

The post Utarakingiwe Covid-19 ntiyemerewe gukandagiza ikirenge muri Ghana appeared first on IRIBA NEWS.



Source : https://iribanews.rw/2021/12/11/utarakingiwe-covid-19-ntiyemerewe-gukandagiza-ikirenge-muri-ghana/

Post a Comment

0Comments

Post a Comment (0)